.

Siatka na wał przeciwpowodziowy

Posted by      wrz 23, 2022     all
Siatka na wał przeciwpowodziowy

Budowa wałów przeciwpowodziowych: etapy i technologia

Wały przeciwpowodziowe odgrywają kluczową rolę w utrzymaniu bezpieczeństwa ludzi i mienia, znajdującego się w sąsiedztwie rzek lub akwenów wodnych. Są to specjalne konstrukcje, które uniemożliwiają wdzieranie się wody w głąb lądu. Z jakich etapów składa się budowa wałów przeciwpowodziowych i jakie funkcje spełniają takie nadwodne konstrukcje?

Czym jest wał przeciwpowodziowy i jakie spełnia funkcje?

Wał przeciwpowodziowy jest budowlą hydrotechniczną w formie usypiska i urządzeniem melioracji wodnej. Konstrukcje, takie jak: groble i usypiska powstają już od czasów starożytnych. Pierwotnie wykonywano je z materiałów naturalnych, takich jak: kamienie, gleba czy glina. Obecnie są one wznoszone z gruntów naturalnych albo antropogenicznych, czyli odpadów przemysłowych bądź gospodarczych.

Sztuczne nasypy przeciwpowodziowe występują wzdłuż linii rzeki, jeziora, morza lub innych akwenów, na których istnieje prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi. Jakie są funkcje wałów przeciwpowodziowych? Ich podstawowe zadania to:

  • zapobieganie i ograniczanie skutków powodzi,

  • piętrzenie nadmiaru wody,

  • regulacja przepływu wody,

  • powstrzymywanie erozji gleb na obszarach zalewowych,

  • ochrona ludzi, zwierząt, roślin oraz mienia przed skutkami zalania i powodzi.

Obwałowania stanowią też element osłonowy polderów, czyli terenów depresyjnych, usytuowanych głównie nad morzami. Dzięki sztucznie utworzonym wałom maleje ryzyko uszkodzenia przez wodę upraw, pastwisk i gospodarstw.

Jak powinien wyglądać wał przeciwpowodziowy – co na ten temat mówią przepisy?

Na temat budowy i wymagań technicznych, jakie powinny spełniać konstrukcje hydrotechniczne, mówią następujące akty prawa:

  1. Ustawa z dnia 8 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych,

  2. Ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne,

  3. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie.

Architekci i inżynierowie, odpowiedzialni za wykonanie projektów wałów przeciwpowodziowych, bazują również na Polskich Normach. 

Każdy wał przeciwpowodziowy stanowi indywidualny projekt, powstały w wyniku analizy lokalnych warunków i istniejącej infrastruktury. Proces budowy tego typu konstrukcji hydrotechnicznych poprzedzają drobiazgowe studia przedprojektowe i projektowe, oceny stateczności, nośności, obciążeń oraz oporu podłoża.  Wały przeciwpowodziowe składają się z kilku charakterystycznych elementów:

  • korpusu – nasypu (zwykle w kształcie trapezu), z koroną i skarpami, znajdującymi się po stronie odwodnej i odpowietrznej,

  • podłoża korpusu,

  • budowli towarzyszących (są to między innymi: przepusty, przejazdy wałowe, śluzy wałowe itd.),

  • drogi serwisowej.

Etapy budowy wałów przeciwpowodziowych

Budowa wałów przeciwpowodziowych jest zadaniem zarówno władz samorządowych, jak i rządu. Właściwy etap budowy poprzedzają wspomniane już analizy i studia terenowe, a następnie prowadzone są prace ziemne – w tym:

  • prace porządkowe, czyli: oczyszczanie terenu inwestycji z krzewów, drzew, traw, gruzu itd.,

  • zebranie warstwy humusu,

  • zagęszczenie i utwardzenie podłoża,

  • budowa nasypów i drogi serwisowej (na tym etapie budowy powstają również mury oporowe, instalowane są okładziny kamienne itd.),

  • budowa infrastruktury dodatkowej (odprowadzenie wód, przejazdy drogowe, ciągi piesze, drogi ewakuacyjne, oznakowanie).

Każdy wał oddany do użytku przechodzi również cykliczne kontrole stanu technicznego. W razie wystąpienia usunięć gruntu lub deformacji nasypów lokalne władze podejmują bieżące modernizacje i naprawy.

Budowa wałów przeciwpowodziowych – technologia

Istnieją różne technologie budowy wału przeciwpowodziowego. Schemat tego typu konstrukcji hydrotechnicznej wydaje się stosunkowo prosty, jednak warto pamiętać o tym, że poszczególne wały stanowią unikalne projekty inżynieryjne. W przypadku budowli, takich jak wały lub usypiska nad rzekami czy jeziorami, dobór właściwych metod i rozwiązań konstrukcyjnych jest zadaniem wyspecjalizowanego biura projektowego.

Bardzo ważny element technologii budownictwa przeciwpowodziowego stanowią kwestie dotyczące umocnień nasypów. Jak i czym wzmocnić strukturę ziemi, tworzącej wał? To pytanie, które zadają sobie inżynierowie już od wielu lat. W projektach nasypów przeciwpowodziowych stosowane są różne materiały, w tym:

  • humus i rośliny o rozbudowanym systemie korzeniowym,

  • geosiatki (geokraty komórkowe),

  • geowłókniny,

  • geomaty,

  • beton,

  • kamień (gabiony).

Jaka siatka na wały przeciwpowodziowe?

W celu wzmocnienia wałów przeciwpowodziowych budowniczy wykorzystują często siatki, zrobione z wodoodpornych tworzyw sztucznych. Materiał ten występuje pod różnymi nazwami: geokrata, geosiatka przeciwpowodziowa, siatka antyerozyjna itp. Geosiatka tworzy zwartą strukturę nawierzchni trawiastej wału i uniemożliwia jego uszkodzenie przez ryjące szkodniki. W przypadku wałów, pokrytych warstwą żyznego humusu sprawdzają się też siatki biodegradowalne, które po kilku latach rozkładają się w glebie, pozwalając trawom na swobodny rozwój.